Jest kilka metod wyliczenia średnich przybliżonych wynagrodzeń, te sposoby to:
Każda z tych metod bazuje na wartościach z pewnego zbioru liczb.
W marcu 2019, GUS podał średnie krajowe wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, to kwota 5164,53 zł (brutto), 3665 zł (netto, już do ręki). Pensje rosną średnio o niecałe 6 procent rok w rok.
Wielkość średniej krajowej publikowanej przez Główny Urząd Statystyczny za każdym razem wywołuje zbiorowe oburzenie. Czy słusznie? Niestety tak, zdecydowana większość Polaków zarabia dużo mniej. Skąd te liczby, prawie 5000 zł miesięcznie na umowie o prace? Przyczyny są dwie. GUS do obliczeń bierze średnie i duże przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 9 osób.
Średnią krajową wylicza przy użyciu średniej arytmetycznej, metoda ta polega na dodaniu zarobków wszystkich pracowników a następnie podzielenie tej kwoty przez liczbę pracowników ujętych w badaniu. Do windowania słupków średniej krajowej przyczynia się niewielki odsetek Polaków zarabiających ogromne pieniądze. Są to m.in. dyrektorzy i prezesi spółek, w trakcie wykonywania obliczeń są w tym samym koszyku co statystyczny Polak, a ich wysokie pensje zakrzywiają wykres ku górze.
Mediana jest to liczba środkowa pochodząca z uporządkowanego rosnąco zbioru liczb. Pod i nad medianą znajduje się dokładnie po 50 procent danych. W przypadku gdy zbiór liczb jest parzysty to wyciągana jest średnia arytmetyczna dwóch liczb ze środka.
Przykład 1:
Zbiór liczb uporządkowanych rosnąco:
2200, 2300, 2400, 2400, 2700, 2800, 2850, 2900, 3100, 5500, 5700
Mediana: 2800
Przykład 2:
Zbiór liczb uszeregowanych rosnąco (wyciągana jest średnia arytmetyczna dwóch liczb ze środka):
2100, 2250, 2450, 2470, 2900, 3300, 3500, 3950, 4000, 4900
Mediana: (2900 + 3300) / 2 = 3100
Dominanta jest to wartość, która "dominuje" wśród zbioru liczb, czyli taka wartość, która pojawia się najczęściej.
Przykład 1:
Zbiór liczb:
2500, 2100, 2200, 2500, 2300, 5500, 2400, 2500, 2700, 2900, 2500, 3100, 4400, 2500, 4600, 2500, 5700, 2900, 2500
Dominanta: 2500